Rentmeestershuis

Uit Historisch Steenokkerzeel

Waar ? rentmeestershuis hoek Bruyneelstraat-Van Frachenlaan

HET RENTMEESTERSHUIS

Tot 1957 maakte een behoorlijk stuk van Steenokkerzeel deel uit van het landgoed van de markiezen de Croix. Heel wat dorpelingen pachtten landbouwgrond of woonden in een huis dat eigendom was van de kasteelheer van Ter Ham. Zij moesten daarvoor natuurlijk huur, pacht of rente betalen. Om alle financiële en administratieve zaken in goede banen te leiden, stelden de markgraven een rentmeester aan.


Vermits het om een belangrijke functie ging, mocht die ook wonen in een fraaie villa : het rentmeestershuis, gebouwd in 1880. Dat lag niet toevallig in een uithoek van het kasteeldomein, dicht bij het dorp. Zo hadden de kasteelbewoners niet te veel last van de dagelijkse beslommeringen én stond de rentmeester in nauw contact met de dorpelingen. Zowel in Perk als in Steenokkerzeel is het rentmeestershuis bewaard gebleven, al kwamen er in Steenokkerzeel enkele wakkere burgers aan te pas die de statige woning vlak voor de geplande sloop in 2011 op de lijst van het beschermd onroerend erfgoed kregen.


De bekendste rentmeester en inwoner van het rentmeestershuis was Philogeen Bruyneel (1842-1929). Naast zijn verantwoordelijkheden als rentmeester had die ook nog tijd om in 1880 de brouwerij Sint-Rombout op te richten aan de Van Frachenlaan. En van 1901 tot 1904 was hij burgemeester van Steenokkerzeel. Verder was hij een groot liefhebber van exotische vogels. In zijn tuin stond een grote volière. Kortom, een opvallende figuur die na zijn overlijden bedacht werd met een straatnaam : de Bruyneelstraat.


Tekst : Bavo Van Olmen – Heemkring Ter Ham

Afbeeldingen : Villa De Rentmeester, Yvette Boon

Bronnen : Veerle Heyvaert, Het rentmeestershuis in Steenokkerzeel, De Veerle, zomer 2010.

HET DORP VAN HOKKO : Wat deed een rentmeester en waarom woonde hij in zo’n mooi huis ?

Beeld je eens in dat jij de kasteelheer of kasteelvrouw bent van kasteel Ter Ham. Op jouw kasteeldomein moet er van alles geregeld worden : bomen kappen, hout verkopen, huur vragen aan de boeren die jouw grond gebruiken, jachten organiseren, de vijvers schoonmaken, enzovoort. Zou je dat graag allemaal zelf regelen ? Of zou je liever lekker lui genieten van de zon in je kasteeltuin en op bezoek gaan in andere kastelen ?


De meeste kasteeleigenaars kozen voor dat laatste. Om toch alles goed te laten verlopen op hun kasteeldomein, betaalden ze een rentmeester. Dat was een belangrijke persoon, want hij moest zorgen dat de kasteelbewoners voldoende geld hadden. Daarom mocht hij ook in een mooie villa wonen. Die noemden ze het rentmeestershuis. Logisch, niet ? In Steenokkerzeel en ook in Perk bestaat die villa nog. Al was ze in Steenokkerzeel bijna afgebroken. Ben je blij dat ze uiteindelijk toch bewaard is ? Waarom ?