Het Kapelaanhuis

Uit Historisch Steenokkerzeel
Versie door Brightpaper (overleg | bijdragen) op 16 jun 2021 om 18:30
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Het woonhuis moest dienen als bewoning van de kapelaan die de bediening van de Stichting moest verzekeren en het werd dan ook al snel bekend als het kapelaanshuis.

Op 6 augustus 1520 werd bij testament van de Humelgemse priester, Simon de Payge de Stichting van het Heilig Sacrament opgericht. In dit testament schonk hij aan de nieuwe stichting een woonhuis en twee en een halve bunder land.[1][2][3]

Kapelaanshuis

Sint-Catharinakerk in Humelgem.(Google Maps)

Het woonhuis moest dienen als bewoning van de kapelaan die de bediening van de Stichting moest verzekeren en het werd dan ook al snel bekent als het kapelaanshuis.

De kapelaan moest elke week, op donderdag, een gezongen Heilige Mis opdagen aan het O.L.Vrouw-altaar in de Humelgemse parochiekerk. Deze mis moest tevens aangekondigd worden met het luiden van de kerkklokken.

De bewoning door kapelaans zou echter van eerder korte duur zijn. In 1550 woonde er  kapelaan Cornelis Nicolai. Deze stond In 1594 zijn rechten af aan zijn achterneef Johannes van Hamme. Deze laatste zou echter enkele jaren later als pastoor van Humelgem[4] benoemd worden en zal in die hoedanigheid dan ook ongetwijfeld naar de meer comfortabele pastorij verhuisd zijn.

Historiek

Johannes Van Hamme is naast zijn pastoorschap ook de functie van kapelaan blijven uitoefenen en deze cumul is verder in de geschiedenis van pastoor tot pastoor blijven bestaan.

Brand en heropbouw

Het oorspronkelijke kapelaanhuis werd in 1607 door een brand vernield. De woning werd echter heropgebouwd en op de zijgevel staat de datum vermeld waarop het opnieuw werd ingezegend “den 16 september 1632”.

Gezien de opeenvolgende kapelaans na de heropbouw ook pastoor van Humelgem waren, en dus in de pastorij woonden, kwam het gebouw leeg te staan en werd het een huurwoning. De huuropbrengsten kwamen wel ten goede van de Stichting van het heilig Sacrament.

Verkoop en restauratie

Uiteindelijk werd het zelfs verkocht en het huidige uitzicht hebben wij de danken aan Etienne Braun de ter Meeren, die als nieuwe eigenaar omstreeks 1980 een restauratie liet uitvoeren.

Het gebouw werd opgetrokken in lokale witte zandsteen De trapgevels op de dakkapellen verwijzen naar de, in die tijd gangbare, bouwstijl van de Vlaamse Renaissance.

  1. De Katholieke Ecyclopedie. Tweede druk. Prof.dr. P.E. van der Meren, Prof.dr. Frank Baur en Lanthanius Engelbert O.F.M. Uitgeverijen nv Joost van de Vondel Amsterdam en nv Standaardboekhandel Antwerpen 1949-1955.
  2. Steenockerzeel et Humelghem et leurs seigneurs. pag. 168 & 219-220.         Ph. Van Boxmeer.  Drukkerij F. Van Boxmeer Diest 1930.
  3. Steenokkerzeel, Ter Ham, Wambeek en Humelgem. Deel II. pag. 292-298.     Jos. Lauwers.       Drukkerij Verraes pvba Menen 1987.
  4. Gemeente in Vlaanderen

HOKKO

Onderpastoor is de Vlaamse naam voor een kapelaan.

Als de pastoor van het dorp veel werk had kreeg hij er een onderpastoor bij. Die kreeg een huis vlak bij de pastoor, of woonde er zelfs bij in.

In Humelgem moest de kapelaan eerst enkel op donderdag een gezongen mis doen, en de klokken luiden. Nadien had hij alle tijd om in zijn tuin te werken. Dat heeft niet lang geduurd. De pastoor liet de onderpastoor bij hem in huis wonen. Het kapelaanshuis stond dan leeg en werd verhuurd aan andere mensen waaronder de gekende Pie Wei

Als de pastoor 's avonds lang op een eetfeest geweest was, dan kon de onderpastoor om 7u 's morgends de eerste mis gaan doen.